Najemca – kto to jest? Definicja
Najemca to osoba, która jest lokatorem danego mieszkania lub domu i najmuje lokal za korzyść materialną (w postaci czynszu), która jest przekazywana wynajmującemu. Stanowi więc jedną ze stron umowy, która może dotyczyć nie tylko całej nieruchomości, ale również jej części – np. jednego pokoju.
Kim jest wynajmujący – definicja
Wynajmujący to osoba będąca właścicielem mieszkania lub domu, który udostępnia najemcy w zamian za korzyść materialną (czynsz). Z reguły to on przygotowuje umowę, w której zawarte są wszelkie informacje dotyczące użytkowania lokum.
Najemca a wynajmujący – jakie są różnice?
Najemca i wynajmujący stanowią dwie strony umowy najmu mieszkania lub domu. Ten pierwszy jest lokatorem najmowanego przez siebie lokum, zaś drugi właścicielem nieruchomości, który odpłatnie udostępnia ją najemcy. Jest to podstawowa, ale niejedyna różnica między najemcą a wynajmującym.
Oprócz tego:
- najemca ponosi koszt wynajmu danego lokum, zaś wynajmujący czerpie z tego tytułu korzyść majątkową;
- wynajmujący może wynajmować nieruchomość, natomiast najemca nie ma do tego prawa – może jedynie ją podnajmować (w całości lub części), ale tylko po wcześniejszym poinformowaniu oraz zgodzie właściciela;
- z reguły wynajmujący przygotowuje umowę najmu, zaś najemca zapoznaje się z nią i podpisuje (po wcześniejszym zaakceptowaniu zawartych w niej warunków).
Uwaga! Zarówno najemca, jak i wynajmujący mogą być osobami prywatnymi.
Jakie są prawa i obowiązki najemcy?
Najem prywatny jest regulowany przez:
- kodeks cywilny;
- ustawę o ochronie praw lokatorów;
- umowę najmu podpisaną przez wynajmującego i najemcę.
To tam można znaleźć wszelkie informacje dotyczące praw i obowiązków obu stron umowy. Warto zapoznać się z nimi niezależnie od tego, czy jesteś właścicielem nieruchomości, czy jej lokatorem. Poniżej znajdziesz również rozpiskę najważniejszych praw i obowiązków najemcy.
Zacznijmy od tych pierwszych. Do czego najemca ma prawo?
- Do przestrzegania ustaleń umowy przez wynajmującego. Właściciel nie może np. z dnia na dzień wyrzucić najemcy z mieszkania. Najemca powinien otrzymać od wynajmującego wypowiedzenie z odpowiednim czasem na wyprowadzkę (minimum 1 miesiąc).
- Do godnego zamieszkiwania. Wynajmowana nieruchomość nie powinna zagrażać życiu lub zdrowiu lokatorów, a wszystkie znajdujące się w jej obrębie (i ujęte w umowie) sprzęty muszą działać prawidłowo. W przeciwnym razie najemca może domagać się usunięcia usterek, podobnie jak wykonania niezbędnych prac remontowych.
- Do obniżenia czynszu lub wypowiedzenia umowy bez okresu poprzedzającego. Jest to możliwe w sytuacji, gdy lokum ma ukryte wady, a wynajmujący uchyla się od odpowiedzialności ich usunięcia.
- Do przyjmowania gości. Najemca może nawet przenocować bliską mu osobę lub zorganizować spotkanie towarzyskie, o ile będzie przestrzegał obowiązujących reguł (np. ciszy nocnej).
- Do prowadzenia działalności gospodarczej w najmowanym lokum. Należy jednak wcześniej poinformować o tym właściciela i otrzymać od niego zgodę.
- Do zmiany aranżacji wnętrz bez ingerencji w konstrukcję (np. wiercenia w ścianach). Najemca może np. przestawić meble zgodnie z własnymi preferencjami albo wyposażyć je w dodatkowe krzesła. Musi jednak pamiętać, by zdając mieszkanie, przywrócić je do stanu sprzed wynajmu.
- Do trzymania zwierząt domowych. Najemca ma do tego prawo, o ile umowa najmu nie stanowi inaczej (warto tę kwestię uzgodnić z wynajmującym).
- Do prywatności. Wynajmujący nie może nachodzić najemcy, a wszelkie planowane wizyty powinien wcześniej zapowiedzieć.
Chcesz złożyć wypowiedzenie umowy najmu? Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, jak zrobić to skutecznie!
A jakie obowiązki ma najemca? Do tych podstawowych zaliczamy:
- terminowe płacenie czynszu oraz rachunków związanych z użytkowaniem lokalu (np. za media);
- utrzymanie lokalu w odpowiednim stanie technicznym i sanitarnym;
- dbanie o część wspólną nieruchomości, np. klatkę schodową czy windę;
- naprawy i konserwacje podłóg, drzwi i okien, mebli w zabudowie, instalacji elektrycznych, sprzętów RTV i AGD oraz innych elementów wyposażenia lokum, które zostały uszkodzone z jego winy (a nie w wyniku normalnego użytkowania);
- przestrzeganie dodatkowych warunków umowy, dotyczących np. trzymania w mieszkaniu zwierząt.
Kto odpowiada za szkody w mieszkaniu – najemca czy właściciel?
Za szkody w wynajmowanym mieszkaniu może odpowiadać zarówno najemca, jak też właściciel (wynajmujący) i osoby trzecie (np. goście najemcy mieszkania).
Najemca nie odpowiada za zniszczenia wynikające np. z zalania mieszkania przez sąsiada, działania wandali czy usterki instalacji. Jest natomiast winny powstałej szkody, gdy miała ona miejsce w wyniku celowego działania lub zaniedbania. Mowa tu między innymi o: