Darowizna samochodu w rodzinie

Darowizna samochodu – co to jest?

Darowizna samochodu to przekazanie prawa własności pojazdu na rzecz innej osoby bez pobierania opłaty. Jest to proces uregulowany prawnie, który wymaga spisania odpowiednich dokumentów, takich jak umowa darowizny samochodu, oraz dopełnienia kilku formalności. W przypadku darowizny samochodu, przekazanie pojazdu odbywa się zwykle w obrębie rodziny, gdzie proces ten jest korzystniejszy pod względem podatkowym.

Darowizna samochodu – jak to wygląda?

Proces darowizny samochodu obejmuje kilka kroków:

1. Sporządzenie umowy darowizny samochodu – dokument ten jest podstawą prawną dla przekazania pojazdu. Powinien zawierać informacje o darczyńcy, obdarowanym, samochodzie oraz kwocie darowizny.

2. Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego – w przypadku najbliższej rodziny można uniknąć podatku, pod warunkiem zgłoszenia darowizny w odpowiednim terminie.

3. Przerejestrowanie samochodu – nowy właściciel musi dokonać zmiany w wydziale komunikacji.

4. Darowizna samochodu a ubezpieczenie – obdarowany musi przepisać polisę OC na swoje dane.

Darowizna samochodu w najbliższej rodzinie

Darowizna samochodu w rodzinie jest jednym z najczęstszych przypadków przekazywania pojazdów. W przypadku najbliższej rodziny (np. małżonek, dzieci, rodzice) można uniknąć podatku od darowizny, o ile spełnione zostaną odpowiednie formalności. Ważne jest, aby zgłosić darowiznę samochodu do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od daty podpisania umowy darowizny.

Jak wygląda umowa darowizny samochodu w rodzinie?

Darowizna samochodu w rodzinie wymaga sporządzenia i podpisania przez obie strony stosownej umowy (o tym, co powinna zawierać, piszemy w dalszej części artykułu), a także wizyty obdarowanego w Urzędzie Skarbowym w terminie 6 miesięcy od podpisania umowy. Czy to oznacza, że będzie on musiał zapłacić podatek? Nie, o ile znajduje się w tzw. 0 (zerowej) grupie podatkowej. W takiej sytuacji wystarczy zgłoszenie naczelnikowi Urzędu Skarbowego aktu darowizny samochodu (na druku SD-Z2).

Komu można podarować samochód, by nie zapłacić podatku? Do 0 grupy podatkowej należą członkowie najbliższej rodziny. Oprócz męża lub żony,są to także:

• córka i syn;

• matka i ojciec;

• babcia i dziadek;

• macocha i ojczym;

• prababcia i pradziadek;

• siostra i brat;

• pasierb i pasierbica.

Jeżeli więc należysz do którejś z tych kategorii, nie musisz płacić podatku, gdy otrzymałeś w darowiźnie samochód.

Uwaga! Zgodnie z polskimi przepisami prawnymi do najbliższej rodziny nie są zaliczani zięciowie oraz teściowie – należą oni do I grupy podatkowej.

Kiedy należy liczyć się z dodatkowymi opłatami za darowiznę samochodu? Podatek zapłacą obdarowani, którzy należą do I, II lub III grupy podatkowej. Ich definicje znajdują się w ustawie o podatku od darowizny i spadku.

• Grupa I to dalsza rodzina obdarowującego, do której zaliczamy wnuków, prawnuków, pradziadka i prababcię, teściów oraz synową i zięcia.

• Grupa II to inne osoby, które są spokrewnione z obdarowującym – zaliczamy do nich: rodzeństwo rodziców (ciotkę i wujka), zstępnych rodzeństwa (dzieci brata lub siostry), małżonków rodzeństwa, zstępnych i małżonków pasierbów, a także pozostałych zstępnych, jak mąż wnuczki czy żona wnuczka.

• Grupa III to osoby, które nie są w żadnym stopniu spokrewnione z obdarowującym.

Przykład. Jeżeli darowizna samochodu dotyczy osoby z I grupy podatkowej, obdarowany zapłaci 3% podatku w przypadku samochodu o wartości do 10 278 zł. Dla obdarowanego z II grupy podatkowej będzie to 7%, zaś z III 12%.

Uwaga! W przypadku każdej z grup podatkowych można korzystać z kwoty wolnej od podatku, dzięki której nawet w przypadku darowizny samochodu dla osoby z dalszej rodziny można uniknąć dodatkowych kosztów. Dla I grupy podatkowej wynosi ona 9637 zł, zaś II i III – 7276 zł.

Czym się różni darowizna samochodu w rodzinie?

Różnica polega oczywiście na obowiązku zapłacenia podatku od darowizny samochodu. W przypadku najbliższej rodziny osoba obdarowana nie poniesie z tego tytułu jakichkolwiek kosztów. Jeżeli jednak obdarowany należy do dalszej rodziny albo nie jest w jakimkolwiek stopniu spokrewniony z darczyńcą, musi liczyć się z obowiązkiem zapłacenia podatku (chyba, że wartość nie przekracza kwoty wolnej od podatku).

Pamiętaj! Zasady te dotyczą również darowizny części samochodu – jeżeli umowa podpisywana jest z członkiem najbliższej rodziny, nie zapłaci on podatku.

Jak najłatwiej zgłosić lub zapłacić podatek od darowizny? Można to zrobić osobiście w Urzędzie Skarbowym albo online. Jeżeli wybierzesz drugą opcję, powinieneś wejść na stronę Gov.pl, gdzie znajdziesz dokument SD-Z2 w wersji elektronicznej. Wystarczy go wypełnić, a następnie podpisać i wysłać do właściwego Urzędu Skarbowego. Aby było to możliwe, należy posiadać dane autoryzujące albo kwalifikowany podpis elektroniczny.

Oczywiście złożenie formularza jest bezpłatne – niezależnie od tego, czy zrobisz to osobiście, czy przez Internet.

Podatek od darowizny samochodu

Podatek od darowizny zależy od wartości pojazdu oraz stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym. Dla najbliższej rodziny istnieje kwota wolna od podatku, która wynosi obecnie 10 434 zł na osobę. Wartość darowizny samochodu wyższa od tej kwoty wymaga zgłoszenia do urzędu skarbowego i może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku.

Umowa darowizny samochodu w rodzinie

Umowa darowizny samochodu to kluczowy dokument potwierdzający przekazanie własności. Powinna zawierać:

• Dane darczyńcy i obdarowanego.

• Szczegółowy opis pojazdu (marka, model, numer VIN, numer rejestracyjny).

• Wartość darowizny.

• Datę i miejsce zawarcia umowy.

• Podpisy stron.

W przypadku darowizny samochodu warto rozważyć sporządzenie aktu notarialnego, choć nie jest to wymagane prawem.

Przerejestrowanie samochodu po otrzymaniu darowizny

Darowizna samochodu w rodzinie wiąże się z kilkoma obowiązkami. Poza sporządzeniem umowy i wydaniem pojazdu, będącego jej przedmiotem, niezbędne okaże się również przerejestrowanie auta. Obowiązek ten spoczywa na obdarowanym i powinien zostać spełniony w ciągu 30 dni od wydania samochodu. Jak tego dokonać?

Należy udać się do Wydziału Komunikacji właściwego dla miejsca zamieszkania obdarowanego i złożyć tam stosowny wniosek. Obdarowany powinien posiadać przy sobie umowę darowizny samochodu, dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport), aktualne ubezpieczenie OC, zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu (jeżeli jest wymagane), a także dokumenty dotyczące podarowanego auta (dowód rejestracyjny i kartę pojazdu).

Po dopełnieniu formalności urzędnicy zmienią w rejestrze dane aktualnego właściciela na dane osoby obdarowanej.

Uwaga! Fakt podarowania samochodu musi również zgłosić darczyńca. Powinien on odwiedzić Wydział Komunikacji w ciągu 30 dni od wydania pojazdu.

Jak zgłosić darowiznę samochodu?

Zgłoszenie darowizny odbywa się w urzędzie skarbowym poprzez złożenie formularza SD-Z2. Formularz ten należy wypełnić dokładnie, uwzględniając wartość rynkową samochodu. Jeśli nie zgłosimy darowizny w terminie, obdarowany może zostać obciążony dodatkowym podatkiem.

Darowizna samochodu a ubezpieczenie OC

Przekazanie samochodu w formie darowizny wymaga aktualizacji danych w polisie OC. Nowy właściciel może kontynuować obecną polisę lub zawrzeć nową. Ważne jest, aby zgłosić zmianę właściciela ubezpieczycielowi w terminie 14 dni.

Darowizna samochodu – wzór

Gotowy wzór umowy darowizny samochodu można znaleźć w internecie lub uzyskać w urzędzie skarbowym. Taki dokument powinien być dostosowany do konkretnego przypadku i zgodny z aktualnymi przepisami prawa.

Obowiązki darczyńcy i obdarowanego

Darczyńca:

• Musi sporządzić umowę darowizny samochodu.

• Powinien poinformować ubezpieczyciela o przekazaniu pojazdu.

Obdarowany:

• Musi zgłosić darowiznę w urzędzie skarbowym.

• Dokonać przerejestrowania pojazdu.

• Płacić podatek, jeśli darowizna przekracza kwotę wolną od podatku.

Czy można oddać w darowiźnie część samochodu?

Tak – darowizna może dotyczyć nie tylko całego pojazdu, ale również jego części, np. połowy. Decydując się na takie rozwiązanie, należy określić procentowy udział we własności w ramach darowizny samochodu. Podatek w takiej sytuacji będzie zależał od tego, do której grupy należy osoba obdarowana i o ile wyliczona wartość przekroczyła kwotę wolną od podatku. Oczywiście członkowie najbliższej rodziny również w tym wypadku nie muszą obawiać się jakichkolwiek dodatkowych kosztów – muszą tylko pamiętać o zgłoszeniu darowizny samochodu do Urzędu Skarbowego.

Warto pamiętać, że w sytuacji, gdy auto posiada więcej niż jednego właściciela, darczyńca ma prawo przekazać obdarowanemu udział procentowy własności, która należy wyłącznie do niego. Podarowanie komuś części pojazdu należącej do innej osoby jest niemożliwe.

Warto dodać, że współwłaścicielstwo może okazać się niezwykle korzystne, dlatego decyduje się na nie coraz więcej rodzin. Może dotyczyć zarówno męża i żony, jak też rodziców i dzieci, wpływając bezpośrednio na ubezpieczenie OC. Na takim rozwiązaniu skorzystają przede wszystkim młode osoby, które dopiero zyskały uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi. Zwykle polisy OC są dla nich droższe niż w przypadku wieloletnich kierowców, którzy mogą poszczycić się bezszkodową jazdą i posiadają z tego tytułu stosowne zniżki.

Jeżeli więc jesteś rodzicem, a Twoje dziecko dopiero otrzymało prawo jazdy, możesz zdecydować się na oddanie w darowiźnie wyłącznie części samochodu. Dzięki temu obdarowany skorzysta z niego tak, jak z własnego, ale zapłaci o wiele niższą składkę OC.

Uwaga! Decydując się na współwłaścicielstwo, należy pamiętać o tym, że osoba ze zniżkami może je częściowo stracić. Ma to miejsce w sytuacji, gdy drugi współwłaściciel (np. dziecko) spowoduje kolizję lub wypadek drogowy.

Podsumowanie

Darowizna samochodu w rodzinie jest korzystnym sposobem przekazania pojazdu, szczególnie w obrębie najbliższej rodziny, gdzie można uniknąć podatku. Ważne jest jednak, aby dopełnić wszystkie formalności, takie jak zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego czy przerejestrowanie samochodu. Sporą rolę odgrywa również przygotowanie poprawnej umowy darowizny oraz uregulowanie kwestii ubezpieczeniowych.