IBAN – co to jest numer IBAN?
Według raportu E-commerce w Polsce 2021 ponad ¾ internautów w naszym kraju kupuje online. Aż 32% z nich deklaruje zamawianie produktów w zagranicznych sklepach, a wiele osób kojarzy takie marki, jak Aliexpress, Ebay czy Amazon. Warto jednak wiedzieć, że finalizowanie zagranicznych transakcji nie byłoby możliwe, gdyby nie numer IBAN. Co to takiego?
IBAN, czyli International Bank Account Number, jest Międzynarodowym Numerem Rachunku Bankowego, który pozwala przelewać środki na zagraniczne konta, a także otrzymywać przelewy z zagranicy na krajowe konto. Mówiąc inaczej, IBAN to ciąg cyfr przypisany do rachunku bankowego, wprowadzony po to, by ułatwić finalizowanie transakcji transgranicznych.
Co to jest IBAN banku i czym się różni od NRB?
W Polsce standardem opisującym numery rachunków bankowych jest NRB, który składa się z 26 cyfr:
- pierwsze dwie cyfry to suma kontrolna numeru rachunku;
- osiem kolejnych cyfr to numer rozliczeniowy konkretnego banku, który umożliwia zidentyfikowanie instytucji finansowej;
- szesnaście kolejnych cyfr to indywidualny numer rachunku klienta banku.
W praktyce Numer Rachunku Bankowego jest zgodny ze standardem IBAN. Co to oznacza? Przede wszystkim, że ciąg cyfr określających NRB nie różni się od IBAN – jedyną różnicą jest wstawienie przed tym drugim kodu PL.
Uwaga! Rachunek w formacie NRB zapisywany może być na dwa sposoby – w jednym ciągu (w systemach bankowych) albo poprzez rozdzielenie każdej z trzech sekcji (np. w formie papierowej, by uzyskać większą czytelność numeru konta).
IBAN – konstrukcja numeru IBAN w Polsce
Jak wspomnieliśmy wcześniej, numer IBAN nie różni się zasadniczo od NRB – ciąg cyfr jest w obu przypadkach taki sam, a jedynym elementem, który go wyróżnia, jest oznaczenie PL przed numerem. W praktyce wygląda to następująco:
PL KKAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB
Również w tym wypadku mamy więc do czynienia z sumą kontrolną, numerem rozliczeniowym banku oraz numerem rachunku klienta. Oznaczenie PL natomiast to kod naszego kraju, w którym prowadzony jest rachunek bankowy.
Jeżeli więc posiadasz konto w banku innego kraju, kod poprzedzający IBAN będzie się różnił. Przykładowo dla Austrii jest to AT, Belgii BE, a Czech CZ.
Uwaga! W Polsce numer IBAN zawsze posiada 28 znaków (wraz z oznaczeniem PL). W innych krajach może mieć ich więcej lub mniej – np. we wspomnianej Austrii liczy tylko 20 znaków.
Do czego potrzebny jest numer IBAN?
Numer IBAN jest potrzebny w dwóch przypadkach.
- Kiedy wykonujesz przelew zagraniczny. W takiej sytuacji zawsze przed numerem konta musisz podać kod danego kraju – w przeciwnym wypadku przelew nie zostanie zrealizowany.
- Kiedy oczekujesz przelewu zagranicznego, który ma zostać zaksięgowany na Twoim koncie. W takiej sytuacji to nadawca powinien wpisać kod Twojego kraju (np. PL) przed numerem rachunku. Jeżeli tego nie zrobi, przelew nie zostanie zrealizowany.
Uwaga! W niektórych przypadkach do zrealizowania przelewu niezbędne będzie również podanie innych, dodatkowych danych, które wymieniamy w dalszej części artykułu.
Jak wygląda numer IBAN w poszczególnych bankach?
Numer IBAN w Polsce, oprócz kodu kraju (PL), składa się zawsze z 26 cyfr. Dzięki nim możesz sprawdzić, do jakiego banku przyporządkowany jest dany rachunek. Wystarczy tylko zwrócić uwagę na pierwsze cztery cyfry występujące po sumie kontrolnej (PL KKAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB), które stanowią identyfikator instytucji finansowej.
Jakie identyfikatory przypisane są do poszczególnych banków?
- Narodowy Bank Polski – 1010;
- PKO BP – 1020;
- Alior Bank – 2490;
- Citi Handlowy – 1030;
- Credit Agricole – 1940;
- Getin Noble Bank – 2480;
- ING Bank Śląski – 1050;
- BGK – 1130;
- mBank – 1140;
- Bank Millennium – 1160;
- Pekao SA – 1240;
- Bank Pocztowy – 1320;
- BOŚ Bank – 1540;
- SGB – Bank – 1610;
- Plus Bank – 1680;
- Nest Bank – 1870;
- Bank Polskiej Spółdzielczości – 1930;
- BNP Paribas – 2030;
- Santander Bank – 2120;
- Toyota Bank – 2160.
Jak sprawdzić, w którym banku założono rachunek bankowy? Jest to możliwe np. na stronie internetowej Narodowego Banku Polskiego.
Jak można zweryfikować poprawność numeru IBAN?
Jeżeli chcesz zweryfikować poprawność numeru IBAN, możesz skorzystać z narzędzi dostępnych w internecie albo zrobić to samodzielnie. Cały proces jest naprawdę prosty i przedstawimy go w 4 krokach (dla polskiego numeru IBAN).
- Krok 1. Rozpisz numer IBAN w formacie PLKKAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB i sprawdź, czy posiada liczbę znaków adekwatną do danego kraju – w tym wypadku powinno to być 28.
- Krok 2. Przenieś pierwsze cztery znaki na koniec całego numeru, w wyniku czego otrzymasz następujący zapis: AAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBBPLKK.
- Krok 3. Zamień kod kraju na wartość liczbową, zakładając, że w alfabecie literze A odpowiada liczba 11, B liczba 12 itd. W przypadku kodu PL wartość liczbowa będzie więc wynosiła 2521, a Ty otrzymasz następujący zapis: AAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB2521KK.
- Krok 4. Uzupełnij wszystkie liczby w ciągu, przepisując numer IBAN, a następnie podziel uzyskany numer przez 97. Jeżeli reszta z przeprowadzonego działania wynosi 1, oznacza to, że numer IBAN jest prawidłowy.
Pamiętaj! Każdy kod kraju jest inny, dlatego weryfikując poprawność IBAN dla zagranicznych rachunków, musisz wpisać ten prawidłowy, a następnie przekształcić go na wartość liczbową, zgodnie z zaprezentowanym powyżej schematem. Dla przykładu w Austrii występuje kod AT, a więc jego liczba to 1028.
Gdzie znaleźć numer IBAN?
Sprawdzenie numeru IBAN jest bardzo proste. Wystarczy, że zalogujesz się do swojej bankowości internetowej – znajdziesz go na liście posiadanych kont. Możesz także uruchomić aplikację mobilną banku albo odszukać numer IBAN w umowie podpisanej z bankiem.
Zrekonstruowanie numeru IBAN na własne potrzeby jest równie łatwe – wystarczy, że znasz numer swojego rachunku. Wstaw przed nim symbol danego kraju (np. PL) i… gotowe!
Co oprócz numeru IBAN będzie potrzebne do wykonania przelewu zagranicznego?
Aby zrealizować przelew zagraniczny, potrzebujesz nie tylko numeru IBAN, ale również:
- imienia i nazwiska odbiorcy;
- adresu odbiorcy.
Niekiedy konieczne będzie również podanie kodu SWIFT (BIC) oraz wskazanie osoby, która zapłaci za przelew. Może to być nadawca (określany jako OUR), odbiorca (określany jako BEN) lub zarówno odbiorca, jak i nadawca (określani jako SHA).
Pamiętaj, by przed zatwierdzeniem każdej transakcji, dokładnie sprawdzić wprowadzone dane. W przeciwnym wypadku przelew może nie zostać zrealizowany, a Ty poniesiesz koszty związane ze zwrotem środków na konto.
Wyjeżdzasz za granicę i potrzebujesz opłacić hotel przelewem zagranicznym? Rozważ też ubezpieczenie turystyczne, aby kompleksowo zadbać o swój komfort podczas podróży zagranicznej. Zakres ochrony obejmuje podróże prywatne i wyjazdy służbowe. Teraz możesz wykupić je także online!
Czym jest i do czego służy kod SWIFT (BIC)?
Wspomnieliśmy wcześniej o tym, że w niektórych sytuacjach, poza numerem IBAN, do wykonania przelewu niezbędne okaże się także podanie kodu SWIFT (lub BIC – pojęcia te oznaczają to samo i mogą być używane zamiennie). Co to takiego?
Kod SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) to zwykle ciąg 8 znaków (w tym cyfr i liter), który pozwala na identyfikację banku, do którego mają trafić wysyłane środki. Dzięki jego wprowadzeniu przyspieszysz realizację przelewu, ponieważ trafią one bezpośrednio do konkretnej instytucji finansowej.
Przykład. Dla PKO Banku Polskiego kodem SWIFT jest BPKOPLPW, gdzie:
- BPKO pozwala zidentyfikować konkretny bank;
- PL stanowi oznaczenie kraju, w którym działa bank;
- PW oznacza lokalizację banku.
Pamiętaj, by zawsze zweryfikować kod SWIFT i podać go prawidłowo – w przeciwnym razie przelew zostanie opóźniony, a w skrajnych przypadkach środki mogą wrócić na Twoje konto!
