Samochód bez prawa jazdy. Czy wystarczy tylko dowód osobisty?

Samochód bez prawa jazdy – czym tak naprawdę jest?

Wspomniane wyżej określenie „samochód bez prawa jazdy” może wprowadzać w błąd i dawać nadzieję na to, że istnieją auta, które można prowadzić wyłącznie na dowód osobisty. Na wstępie rozwiejmy więc wszelkie wątpliwości – nie jest to możliwe. Z drugiej strony do kierowania niektórymi pojazdami czterokołowymi nie jest wymagane posiadanie prawa jazdy kategorii B. Skomplikowane? Za chwilę wszystko stanie się jasne. 

Samochód bez prawa jazdy to tzw. mikrosamochód, nazywany również czterokołowcem. Pod względem wizualnym przypomina on tradycyjne auto, jednak różni się wymiarami oraz parametrami technicznymi. Mówiąc krótko – jest mniejszy, lżejszy i nie osiąga tak dużych prędkości. Mikrosamochody zostały spopularyzowane po II wojnie światowej, zwłaszcza w Europie Zachodniej, w wyniku ograniczeń związanych z możliwościami produkcyjnymi pełnowymiarowych samochodów.

Dzisiaj samochody bez prawa jazdy sprawdzają się zwłaszcza w największych miastach, gdzie często mamy do czynienia z dużym ruchem. Zapewniają większą mobilność i swobodę manewrów, są bardziej ekologiczne i tańsze w eksploatacji, a do tego ich ceny są niższe niż w przypadku pełnowymiarowych aut. 

Jakie samochody bez prawa jazdy wyróżniamy?

Samochody bez prawa jazdy – zgodnie z przepisami polskiego prawa – definiuje się jako pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu osób lub ładunków, niebędące samochodami osobowymi, ciężarowymi i motocyklami. Dzielimy je na dwie grupy:

• czterokołowce lekkie, których masa własna nie przekracza 350 kg i których maksymalna prędkość nie jest większa niż 45 km/h;
• czterokołowce ciężkie, których masa nie przekracza 400 kg (w przypadku przewozu osób) albo 550 kg (w przypadku przewozu rzeczy).

Jakie samochody bez prawa jazdy możesz zakupić? Do najpopularniejszych marek, które produkują tego typu pojazdy zaliczamy Smart, Aixam oraz Ligier.

Jakie uprawnienia na samochód bez prawa jazdy?
 

W większości przypadków, by prowadzić samochód bez prawa jazdy Smart, wystarczy kategoria AM. Została ona wprowadzona w 2013 roku, zastępując obowiązującą do tej pory kartę motorowerową. Dedykowana jest najmłodszym uczestnikom ruchu drogowego, ponieważ ubiegać się o nią mogą osoby, które ukończyły 14. rok życia (szkolenie można rozpocząć na trzy miesiące przed osiągnięciem tego wieku). Kategoria AM uprawnia nie tylko do kierowania lekkimi czterokołowcami, ale również motorowerami. Aby zdobyć takie prawo jazdy, należy przejść kurs obejmujący 30 godzin teoretycznych i 10 godzin praktycznych, a także zdać egzamin państwowy. Zwykle koszt kursu mieście się w granicach 500-1.000 zł (w zależności od miejscowości i szkoły).

Z kolei o prawo jazdy kategorii B1 mogą ubiegać się osoby, które ukończyły 16 lat. Zyskują w ten sposób uprawnienia do kierowania czterokołowcami lekkimi oraz ciężkimi. W tym wypadku niezbędne jest przejście kursu składającego się z 30 godzin teoretycznych i 20 godzin praktycznych, a także zdanie egzaminu państwowego. Całkowity koszt powinien zamknąć się w kwocie 1.500-2.000 zł.
Samochód bez prawa jazdy, a przepisy ruchu drogowego.

Jak widać, samochód bez prawa jazdy to ciekawa alternatywa, jednak do kierowania nim nie wystarczy dowód osobisty. Co więcej, każdy właściciel takiego pojazdu musi zdawać sobie sprawę z tego, że nie wszędzie możliwe będzie poruszanie się czterokołowcem. Niezależnie od tego, czy mówimy o tym lekkim, czy ciężkim. Mowa tu przede wszystkim o autostradach i drogach ekspresowych.

Warto również wiedzieć, że w sytuacji, gdy pasażerem mikrosamochodu jest dziecko, które nie ukończyło 7 lat, należy ograniczyć maksymalną prędkość do 40 km/h. Natomiast w przypadku mikrosamochodów niewyposażonych w pasy bezpieczeństwa kierowca oraz pasażer powinni na czas jazdy założyć kask.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, samochód bez prawa jazdy najlepiej sprawdzi się na drogach publicznych, zwłaszcza w miastach. To właśnie tam może stanowić doskonałą alternatywę dla pełnowymiarowych aut.

Ubezpieczenie i rejestracja samochodu bez prawa jazdy

Każdy samochód bez prawa jazdy – bez względu na rodzaj czy markę – powinien posiadać ubezpieczenie OC. W przeciwnym wypadku jego właściciel będzie narażony na wysokie kary grzywny i nie będzie mógł skorzystać ze wsparcia towarzystwa ubezpieczeniowego w przypadku spowodowania kolizji drogowej.

Ile wynoszą kary za brak ubezpieczenia dla samochodu bez prawa jazdy? 

• 200 zł za brak ubezpieczenia OC do 3 dni;
• 500 zł za brak ubezpieczenia OC od 4 do 14 dni;
• 1.000 zł za brak ubezpieczenia OC powyżej 14 dni.

Sam proces wykupienia polisy OC nie różni się od tego, który obowiązuje w przypadku pełnowymiarowych samochodów. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że w przypadku młodych kierowców, nieposiadających dużego doświadczenia za kierownicą, wysokość składki za ubezpieczenie samochodu może być wyższa niż w przypadku starszych kierowców. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest zarejestrowanie mikrosamochodu np. na rodzica, który może skorzystać z ulg za bezszkodową jazdę i zapłaci o wiele niższą składkę.

Istnieje również możliwość wykupienia polisy AC i NNW dla mikrosamochodu. Jest to wręcz wskazane, zwłaszcza w przypadku młodych i niedoświadczonych kierowców. Dzięki dodatkowemu ubezpieczeniu zyskają oni ochronę na wypadek różnego rodzaju zdarzeń na drodze czy parkingu albo w przypadku kradzieży auta.

Pamiętaj! Każdy samochód bez prawa jazdy należy zarejestrować. Formalności są takie same, jak w przypadku aut pełnowymiarowych – niezbędne będzie więc złożenie wniosku w wydziale komunikacji i dokonanie stosownej opłaty.

Ile kosztuje samochód bez prawa jazdy?

Cena mikrosamochodów zależy oczywiście od marki i modelu, a także tego, czy inwestujesz w pojazd nowy, czy też używany. Najtańsze kosztują kilkanaście tysięcy złotych, a te o wyższym standardzie nawet 60.000-70.000 zł.
 

Czy warto zainwestować w mini car – samochód bez prawa jazdy?

Jeżeli jesteś młodą osobą, która nie ukończyła jeszcze 18 lat i chcesz rozpocząć swoją przygodę za kółkiem, jest to świetne rozwiązanie. Nie tylko pozwoli Ci kierować autem, ale również umożliwi zdobycie niezbędnej wiedzy i umiejętności przed prowadzeniem pełnowymiarowego auta.
Z kolei doświadczonym kierowcom, którzy posiadają prawo jazdy kategorii B, samochód bez prawa jazdy nie będzie potrzebny. Mniejszy rozmiar pojazdu oraz niska prędkość, stanowić będą spore ograniczenie uniemożliwiające np. wakacyjne wypady w dłuższe trasy lub podróżowanie po drogach ekspresowych czy autostradach.