Wymiana prawa jazdy – o czym musisz pamiętać?

Wymiana prawa jazdy – jak wygląda i o czym musisz pamiętać?

Aby wymiana prawa jazdy była możliwa, niezbędne jest złożenie stosownego wniosku do wydziału komunikacji, który znajdować się może w starostwie powiatu, w którym mieszkasz, urzędzie miasta, jeśli jest to miasto na prawach powiatu albo urzędzie dzielnicy, jeśli mieszkasz w Warszawie. Wzór dokumentu można otrzymać na miejscu albo znaleźć w Internecie. Do wniosku należy dodać niezbędne załączniki, t.j.:

• wniosek o wydanie prawa jazdy;
• aktualną i kolorową fotografię o wymiarach 35x45 mm;
• dotychczasowe prawo jazdy (urzędnik wykona jego kserokopię);
• dowód wniesienia opłaty za wydanie prawa jazdy i opłaty ewidencyjnej – można to zrobić bezpośrednio w urzędzie albo przelewem (wtedy należy dołączyć jego potwierdzenie);
• dokument tożsamości – dowód osobisty albo paszport (w przypadku cudzoziemców kartę pobytu lub paszport);
• orzeczenie lekarskie, o ile jest wymagane.

Sama procedura wymiany prawa jazdy nie jest skomplikowana – decyzja wydawana jest od ręki, jednak na nowy dokument uprawniający do kierowania pojazdami należy trochę poczekać.

Uwaga! Wymiana prawa jazdy możliwa jest również przez Internet, dzięki czemu zaoszczędzisz sporo czasu.

Wymiana prawa jazdy bezterminowego – zmiany w 2022 roku

Jak wspominaliśmy na początku, jeszcze do niedawna (2013 roku) w Polsce wydawane były bezterminowe prawa jazdy. To właśnie wtedy miała miejsce zmiana przepisów, zgodnie z którą dokument uprawniający do kierowania pojazdami mechanicznymi może być ważny maksymalnie przez:

• 15 lat (dla kategorii B, B1, B+E, A, A1, A2, AM oraz T)
• 5 lat (dla pozostałych kategorii, między innymi C i D).

Uwaga! Prawo jazdy może mieć skrócony termin ważności (5 lat), jeżeli lekarz wykryje u aktualnego lub przyszłego kierowcy problemy zdrowotne.

Zmiana przepisów oznacza, że wszyscy kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy wydane przed 2013 rokiem, mają obowiązek jego wymiany (w latach 2028-2033). Po 2033 roku wszystkie bezterminowe dokumenty stracą ważność, co nie jest jednoznaczne z utratą uprawnień do kierowania pojazdem, a zmianą na dokument o określonym terminie obowiązywania. Niewymagane są dodatkowe badania lekarskie. Bezterminowe prawo jazdy przechodzi do historii przede wszystkim dlatego, że utrudniało identyfikację kierowców – brak konieczności jego wymiany sprawiał, że w dokumencie widniało, np. nieaktualne zdjęcie.

Warto pamiętać, że wymiana bezterminowego prawa jazdy nie wiąże się z większymi formalnościami. Wystarczy tylko złożyć wniosek o wydanie nowego dokumentu oraz uiścić opłatę. Nie trzeba również przedstawiać orzeczenia lekarskiego (w przeciwieństwie do kierowców, którzy uzyskali uprawnienia po 19 stycznia 2013 roku i chcą dokonać wymiany prawa jazdy).

Uwaga! W świetle obowiązujących przepisów kierowcy nie mają obowiązku posiadania przy sobie dokumentu prawa jazdy podczas kontroli drogowej. Nie oznacza to jednak, że funkcjonariusz nie będzie w stanie sprawdzić jego ważności. Ma do dyspozycji specjalny system (CEPiK), w którym znajdzie wszelkie informacje zarówno na temat kierowcy, jak i pojazdu.

Kiedy jeszcze musisz wymienić prawo jazdy?

Wymiana prawa jazdy może być konieczna jeszcze w kilku innych przypadkach. Przede wszystkim wtedy, gdy moja termin jego ważności – oznacza to, że kiedy zbliża się data upłynięcia terminu ważności powinieneś udać się do wydziału komunikacji. Niedostosowanie się do tego może wiązać się z wysokim mandatem, a nawet skierowaniem sprawy do Sądu Rejonowego. Warto więc pilnować terminów i w odpowiednim czasie złożyć stosowny wniosek, by nie narażać się na niepotrzebne trudności.

Oprócz tego wymiana prawa jazdy będzie konieczna:

• po zaginięciu, kradzieży lub zniszczeniu dokumentu – w takiej sytuacji kierowca otrzyma tzw. wtórnik prawa jazdy (procedura jest taka sama i również wymaga złożenia wniosku w wydziale komunikacji);
• gdy minął termin ważności konkretnej kategorii – ma to miejsce przede wszystkim w przypadku prawa jazdy C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E  -  po upływie określonego terminu (ok. 5 lat) kierowca musi wykonać ponownie badania okresowe.

Uwaga! Po 4 marca 2019 roku, nie ma konieczności wymiany dokumentu po zmianie adresu. Nowy dokument nie zawiera informacji adresowych właściciela dokumentu.

Ile będziesz czekać na nowe prawo jazdy?

W zdecydowanej większości przypadków prawo jazdy jest gotowe do 9 dni od daty złożenia wniosku. Czasami jednak, w wyjątkowych okolicznościach, czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do 2 miesięcy. Ma to miejsce wtedy, gdy urząd musi wyjaśnić sytuację wnioskodawcy, np. gdy został na niego nałożony zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Oczywiście masz możliwość sprawdzenia, czy Twoje prawo jazdy jest już gotowe – i to bez konieczności bezpośredniego kontaktowania się z urzędem. Wystarczy, że wejdziesz na jedną ze stron : www.kierowca.pwpw.pl lub www.info-car.pl. A następnie podasz swój numer PESEL oraz imię i nazwisko.

Prawo jazdy powinieneś odebrać w tym samym urzędzie, w którym składałeś wniosek lub, w przypadku zaznaczenia pola F we wniosku, czekać na pocztę.

Co w sytuacji, gdy urząd odmówi Ci wydania prawa jazdy?

Możesz odwołać się od tej decyzji w ciągu 14 dni (od daty otrzymania odmowy). Odwołanie należy złożyć w urzędzie, który wydał decyzję – skierowane zostanie ono do samorządowego kolegium odwoławczego.

Czy wymiana prawa jazdy przez Internet jest możliwa?

Jak wspominaliśmy wcześniej, możliwe jest złożenie wniosku o wymianę dokumentu prawa jazdy przez Internet. Dzięki temu unikniesz wizyty w urzędzie i konieczności oczekiwania w kolejce. Aby było to możliwe, wejdź na stronę ePUAP (wcześniej musisz zalogować się za pomocą profilu zaufanego albo e-dowodu). Następnie wybierz urząd, w którym chcesz wymienić prawo jazdy i kliknij przycisk „Załatw sprawę” – zostaniesz przeniesiony na nową stronę, gdzie możliwe będzie złożenie wniosku oraz przesłanie go drogą elektroniczną do urzędu.

Co jest potrzebne by wymienić prawo jazdy? Wniosek oraz załączniki. Pamiętaj, że dokonując wymiany online, powinieneś zaopatrzyć się w skany (albo elektroniczne wersje) wszystkich dokumentów niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia tej procedury. Mowa tu o fotografii, starym prawie jazdy, orzeczeniu lekarskim oraz dokumencie tożsamości.

Sam proces nie jest skomplikowany i zajmie Ci o wiele mniej czasu niż wizyta w urzędzie – dlatego warto skorzystać z tej opcji!

Ile kosztuje wymiana prawa jazdy?

Większość kierowców wymieniających prawo jazdy płaci za to 100,50 zł (100 zł opłaty komunikacyjnej oraz 0,50 zł opłaty ewidencyjnej). Na większy wydatek narażone są osoby, które dodatkowo muszą przedstawić w urzędzie aktualne orzeczenie lekarskie – powinny one przeprowadzić stosowne badanie, którego koszt to 200 zł (łącznie 300,50 zł).

Jak zapłacić za prawo jazdy? W kasie wybranego urzędu albo przelewem – w tym drugim przypadku pamiętaj o znalezieniu prawidłowego numeru konta oraz dołączeniu potwierdzenia dokonania wpłaty do wniosku.

Nie zapominaj, że jazda bez ważnego prawa jazdy może doprowadzić do licznych kłopotów. Przede wszystkim wysokich mandatów, które wzrosły po 1 stycznia 2022 roku i które mogą narazić Cię na koszt rzędu kilkuset, a nawet kilku tysięcy złotych. Co więcej, funkcjonariusz może skierować Twoją sprawę do sądu, co narazi Cię na dodatkowe koszty, a także problemy.

Jeszcze większe konsekwencje czekają kierowców, którzy jeżdżąc bez aktualnych uprawnień, spowodowali kolizję lub wypadek drogowy. Ich Towarzystwa Ubezpieczeniowe mogą w takiej sytuacji zastosować regres ubezpieczeniowy, a więc zażądać zwrotu kwoty wypłaconego odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC. Mogą to być sumy rzędu kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych!

Pamiętaj więc o wymianie prawa jazdy. Zadbaj również o ubezpieczenie OC, które – podobnie jak posiadanie uprawnień – jest obowiązkowe dla każdego kierowcy. Chcąc wybrać to najkorzystniejsze, dokładnie sprawdź i porównaj oferty Towarzystw Ubezpieczeniowych.