Jesteś pewien, że masz OC?
Wielu spośród łapanych na jeździe bez obowiązkowej polisy OC kierowców nie wie, że ich auto nie jest ubezpieczone. Jak to możliwe?
Jak szacuje Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG), liczba pojazdów bez wykupionego obowiązkowego ubezpieczenia OC wynosi obecnie w Polsce ponad 100 tys. Brakiem polisy ich właściciele narażają się na kary finansowe. Do końca 2016 r. mogą one wynosić nawet 3,7 tys. zł w przypadku samochodów osobowych, do 5,5 tys. zł zapłacą posiadacze samochodów ciężarowych, autobusów lub ciągników, natomiast kara dla motocyklistów i motorowerzystów to maksymalnie 620 zł. W 2017 r. kary będą jeszcze wyższe, bo z początkiem roku do 2 tys. zł wzrośnie płaca minimalna, która jest podstawą do naliczania sankcji za brak OC. Z dwóch powodów ryzykować nie warto. Po pierwsze, jest to niezgodne z prawem, a UFG coraz częściej wykrywa brak OC dzięki policyjnym kontrolom i systemowi informatycznemu, co oznacza, że bardzo trudno jest uniknąć kary (polscy kierowcy zapłacili aż 55 mln zł kar w ubiegłym roku!). Po drugie, być może ważniejsze, szkoda drogowa spowodowana nieubezpieczonym pojazdem oznacza, że jego właściciel będzie musiał z własnej kieszeni pokryć straty poniesione w zdarzeniu przez poszkodowanych.
– Dzięki polisie OC to ubezpieczyciel przejmie na siebie finansowe konsekwencje wypadku spowodowanego przez swojego klienta i wypłaci rekompensatę w maksymalnej wysokości 5 mln euro w przypadku szkody osobowej, czyli dotyczącej zdrowia poszkodowanych, i 1 mln euro po szkodzie na mieniu, a więc m.in. za zniszczony samochód. Niektórzy kierowcy świadomie rezygnują z ochrony, mylnie uważając to za dobry sposób na oszczędność. Ale wielu kierowców jeździ również bez OC nieświadomie, co wynika z nieznajomości zasad zawierania i kontynuowania umowy ubezpieczenia – mówi Damian Andruszkiewicz, Dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Komunikacyjnych Klienta Indywidualnego Compensa TU SA Vienna Insurance Group.
Wszystkie zasady, na jakich działa ubezpieczenie OC, określone zostały odpowiednią ustawą[II]. Wynika z nich, że polisa zawarta na 12 miesięcy przedłuża się automatycznie, jeżeli właściciel pojazdu na dzień przed zakończeniem okresu ochrony nie poinformował pisemnie ubezpieczyciela o rezygnacji z umowy. Tak dzieje się w większości przypadków, ale od tej reguły jest kilka wyjątków. To o nich kierowcy nie wiedzą, a w rezultacie nie dopełniają niezbędnych formalności i narażają się na karę za brak polisy.
Nieopłacone raty i OC poprzedniego właściciela
OC nie przedłuży się automatycznie o kolejny rok, jeśli na koniec okresu ochrony należność za polisę nie będzie całkowicie uregulowana. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy klient ubezpieczyciela zadeklarował, że opłaci składkę w całości za jednym razem, a także w przypadku płatności ratalnej – wystarczy tylko jedna nieuregulowana rata, aby zgodnie z ustawą ochrona w ramach OC została zakończona. Z danych UFG wynika, że jest to najczęstsza przyczyna braku ubezpieczenia, która stanowi aż 40% przypadków.
– Bardzo często brak OC jest również związany z kwestią zakupu używanego samochodu i korzystania z zawartej przez poprzedniego właściciela umowy ubezpieczenia. Jest to oczywiście jak najbardziej dozwolone, ale zasady przedłużenia umowy zawartej przez kogoś innego różnią się w porównaniu z samodzielnie kupionym ubezpieczeniem – dodaje Damian Andruszkiewicz.
Po sprzedaży samochodu jego dotychczasowy właściciel ma 2 tygodnie na poinformowanie zakładu, że auto nie jest już jego, dzięki czemu ubezpieczenie nie zostanie wznowione na te same dane po zakończeniu okresu ochrony. Nowy właściciel samochodu może korzystać z przypisanej do niego polisy OC tylko do końca umowy i musi pamiętać, że wyboru i zakupu kolejnego ubezpieczenia musi dokonać samodzielnie i nie może liczyć, że zostanie ono zawarte automatycznie. Po zakupie pojazdu można także zrezygnować z przypisanego do niego OC, ale w takiej sytuacji nie można zapominać, że ochrona przestaje obowiązywać w momencie złożenia wypowiedzenia umowy. Według UFG aż 33% wykrytych przypadków jazdy bez OC to właśnie efekt niedopilnowania formalności po nabyciu nowego samochodu.
Kiedy ubezpieczenie OC nie przedłuża się automatycznie?
– Gdy zostanie złożone wypowiedzenie do trwającej umowy.
– W przypadku upadłości lub likwidacji zakładu ubezpieczeń, a także jeśli ubezpieczyciel utraci zezwolenie na działalność w ramach OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.
– W przypadku nieopłacenia całej składki przed upływem czasu obowiązywania ochrony.
– Gdy zmienił się właściciel pojazdu.
[I] Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, Mniej pojazdów bez OC – nowe szacunki UFG, www.ufg.pl/infoportal/faces/oracle/webcenter/portalapp/pagehierarchy/Page220.jspx, dostęp: 29.08.2016.
[II] Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet, dostęp: 29.08.2016.