Ostatnia prosta do PPK (6 pytań i odpowiedzi)
• Już 1 lipca 2019 r. pierwsi pracownicy zaczną gromadzić oszczędności w Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK).
• Na starcie do programu wejdą spółki zatrudniające powyżej 250 pracowników, a przez najbliższe 1,5 roku będą do nich dołączać mniejsze podmioty.
• Głównym celem PPK jest odkładanie pieniędzy na emeryturę, ale część inwestycyjna programu może zostać uzupełniona o ochronę ubezpieczeniową.
Wchodzące w życie 1 lipca br. PPK to uchwalony w ubiegłym roku projekt dobrowolnego systemu długoterminowego oszczędzania. W założeniu ma on podnieść przyszłe bezpieczeństwo finansowe polskich pracowników.
– Start PPK to bardzo ważny moment. Program ma szansę upowszechnić wiedzę na temat finansowego bezpieczeństwa m.in. na emeryturze i zmotywować Polaków do odkładania i oszczędzania. To potrzebne, bo emerytury są niskie w stosunku do ostatniej pensji, a będą jeszcze niższe. Te niekorzystne proporcje da się zniwelować tylko dodatkowym, systematycznym odkładaniem pieniędzy na późniejsze lata życia – mówi Konrad Kluska, Członek Zarządu Compensa Życie odpowiedzialny w firmie za obszar PPK.
Poniżej 6 pytań, na które warto znać odpowiedzi przed uruchomieniem PPK.
1. Czy i kiedy przystąpię do PPK?
Proces wdrażania PPK podzielony jest na kilka etapów. O terminie przystąpienia przedsiębiorstwa do programu decyduje jego wielkość, określana liczbą pracowników (pod uwagę brany jest stan z końca ubiegłego roku).
Terminarz dla poszczególnych kategorii przedsiębiorstw jest następujący:
• 1 lipca 2019 r. – powyżej 250 pracowników,
• 1 stycznia 2020 r. – powyżej 50 pracowników,
• 1 lipca 2020 r. – powyżej 20 pracowników,
• 1 stycznia 2021 r. – pozostałe przedsiębiorstwa oraz podmioty z sektora finansów publicznych.
PPK obejmą wszystkie osoby zatrudnione w wieku od 18 do 54 lat, za które pracodawca opłaca składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Uczestnictwo w PPK osób w przedziale wiekowym 55-69 lat uzależnione będzie od złożenia przez nich oświadczenia woli. Program nie obejmie osób samozatrudnionych, służb mundurowych i rolników.
2. Jak dokładnie działają PPK?
Każdy uczestniczący w PPK pracownik będzie gromadził pieniądze na indywidualnym koncie, utworzonym w ramach programu. Te pieniądze będą następnie inwestowane przez oferenta PPK, z którym pracodawca podpisał umowę.
Środki na koncie będą pochodziły z 3 źródeł:
• wpłaty własne pracownika w wysokości 2% wynagrodzenia brutto (odprowadzana z wynagrodzenia netto), które mogą być na życzenie pracownika powiększone o kolejne 2%,
• wpłaty pracodawcy w wysokości minimum 1,5% wynagrodzenia brutto, które mogą być zwiększone o kolejne 2,5%,
• wpłaty Skarbu Państwa – jednorazowo 250 zł w formie kwoty powitalnej i 240 zł raz w roku.
Przed podjęciem decyzji o pozostaniu w PPK warto postarać się o prognozę kwoty przyszłych oszczędności. Można to zrobić przy pomocy dostępnych w Internecie narzędzi, m.in. na stronie Polskiego Funduszu Rozwoju, gdzie przewidywaną kwotę oszczędności obliczyć można przy pomocy kalkulatora PPK.
Wypłata środków po 60. roku życia zakłada możliwość przekazania pracownikowi do 25% oszczędności jednorazowo i resztę w co najmniej 120 ratach przez minimum 10 lat.
3. Czy PPK to tylko oszczędności?
Inwestycyjna część PPK to główny element programu. Pracownicy będą więc przede wszystkim gromadzić oszczędności. Jednak dzięki temu, że wśród oferentów znajduje się towarzystwo ubezpieczeń, będą mogli także wybrać PPK poszerzone o część ochronną. Co to oznacza?
– Rozwiązanie, jakie proponuje Compensa to dla pracowników szansa, by zabezpieczyć się finansowo także na wypadek niespodziewanych zdarzeń jak śmierć czy trwałe inwalidztwo w wyniku nieszczęśliwego wypadku. W takiej sytuacji jako ubezpieczyciel wypłacimy pracownikowi świadczenie z tytułu polisy, o którą został rozszerzony standardowy zakres PPK – tłumaczy Konrad Kluska.
4. Kto będzie zarządzać moimi pieniędzmi?
Wybór podmiotu, który będzie zarządzał oszczędnościami kadry, spoczywa na pracodawcy, który może skonsultować swoją decyzję ze związkami zawodowymi lub reprezentacją pracowników. Firmy uprawnione do oferowania PPK to: towarzystwa funduszy inwestycyjnych, powszechne towarzystwa emerytalne, pracownicze towarzystwa emerytalne i towarzystwa ubezpieczeń. Każda firma zainteresowana włączeniem do swoich produktów PPK, musi postarać się o wpis do odpowiedniej ewidencji. Obecnie wpisanych do niej jest 16 oferentów.
5. Czy mam obowiązek uczestniczenia w PPK?
Nie. Co prawda pracownicy zapisywani są do programu automatycznie, ale mogą w dowolnym momencie zrezygnować. Aby to zrobić, muszą złożyć deklarację u swojego pracodawcy, który przekaże tę informację do odpowiedniej instytucji finansowej.
– Wchodzące w życie prawo zakłada, że nieuczestniczący w PPK obywatele będą do programu zapisywani ponownie co 4 lata. Kto po tym czasie podtrzyma decyzję o rezygnacji, będzie musiał to ponownie zadeklarować – dodaje Konrad Kluska z Compensy Życie.
6. Czy mogę wypłacić pieniądze przed emeryturą?
Środki gromadzone w PPK to prywatne oszczędności, które mają służyć celom emerytalnym. Podlegają dziedziczeniu i można nimi dysponować wedle uznania, a więc także wypłacić. Trzeba jedynie pamiętać, że pieniądze wycofane z PPK przed 60. rokiem życia zostaną pomniejszone o:
• podatek od zysków kapitałowych,
• 30% wartości wpłat pochodzących od pracodawcy, ta część wpłat trafi na konto emerytalne uczestnika w ZUS-ie,
• dopłaty Skarbu Państwa
Przed ukończeniem 45 lat można także całość środków wypłacić na pokrycie wkładu własnego przy kredycie na budowę domu lub zakup mieszkania. W takiej sytuacji pieniądze trzeba będzie zwrócić do PPK (w ciągu maksymalnie 15 lat w nieoprocentowanych ratach). Poza tym do 25% można wypłacić bez konieczności zwrotu w przypadku ciężkiej choroby pracownika, jego małżonka lub dziecka.