Czym są stopy procentowe?
Mówiąc w dużym skrócie, stopa procentowa to cena pieniądza, jaką trzeba zapłacić za jego pożyczenia. Z jednej strony określa więc koszty, które należy ponieść zaciągając kredyt od instytucji finansowej, a z drugiej cenę, jaką zapłaci bank w sytuacji, gdy oddane zostaną mu środki (w depozyt). Jej wartość zapisuje się jako procent od danej kwoty, mierzony w ujęciu rocznym.
W praktyce więc podwyższanie stóp procentowych sprawia, że koszty kredytów stają się większe, co prowadzi do obowiązku płacenia wyższych rat. Warto jednak zauważyć, że takie działanie ma na celu umocnienie krajowej waluty, a także uniknięcia rozwoju inflacji (więcej o tym zjawisku dowiesz się w tym miejscu).
Kto ustala stopy procentowe? Zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim obowiązek ten należy do Rady Polityki Pieniężnej. Jest to organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego, w skład którego wchodzą prezes NBP oraz 9 członków, którzy są powoływani przez sejm, senat oraz prezydenta.
Co wpływa na wysokość stóp procentowych?
To, jak wysokie są stopy procentowe, zależy przede wszystkim od sytuacji na rynku oraz różnych czynników związanych z dłużnikiem. Wpływ na decyzje Rady Polityki Pieniężnej mają:
- raporty o inflacji;
- założenia polityki pieniężnej na kolejny rok;
- sprawozdania z realizacji polityki pieniężnej;
- sprawozdania z posiedzeń RPP.
W praktyce stopy procentowe najczęściej podnoszone są wtedy, gdy zwiększa się inflacja – pozwala to uniknąć drastycznego wzrostu cen. W takiej sytuacji bank centralny pożycza pieniądze bankom komercyjnym po wyższej cenie, a te podwyższają oprocentowanie kredytów. Niestety, takie działanie ma bezpośredni wpływ na obniżenie poziomu konsumpcji oraz inwestycji. Kredyty stają się zbyt drogie, w efekcie czego korzysta z nich mniejsza liczba mieszkańców danego kraju, a przedsiębiorcy – w wyniku rosnących wydatków – zmuszeni są ciąć koszty, np. zwalniając pracowników.
Niekiedy dochodzi również do obniżania stóp procentowych. Ma to miejsce w sytuacji, gdy pojawia się zjawisko deflacji. W jego wyniku taka sama ilość pieniądza z biegiem czasu zaczyna być więcej warta, co prowadzi do wzrostu zadłużenia kraju. Efektami malejących stóp procentowych są obniżenie kosztów kredytów, dzięki czemu o wiele łatwiej je zaciągać i spłacać, a także wzrost inwestycji, które zwiększają dochód narodowy.
Co zrobić w sytuacji, gdy stopy procentowe rosną, a Ty jesteś zmuszony płacić coraz wyższą ratę? Doskonałym rozwiązaniem mogą okazać się dla Ciebie wakacje kredytowe. Dzięki nim zawiesisz spłatę zobowiązania na określony czas. Jeżeli chcesz wiedzieć, jak złożyć wniosek, przeczytaj nasz poradnik.
A co zrobić z zaoszczędzonymi w trakcie wakacji kredytowych pieniędzmi? Możesz oczywiście przeznaczyć je na dowolny cel, jednak rekomendowana przez specjalistów jest nadpłata kredytu. Dzięki temu obniżysz ratę zobowiązania albo skrócisz okres kredytowania. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj.
Pamiętaj! Nawet w przypadku podwyższenia stóp procentowych koszty Twojego kredytu nie wzrosną, jeżeli zdecydowałeś się na oprocentowanie stałe. W przypadku kredytów o stałej stopie procentowej, oprocentowanie nie ulegnie zmianie w okresie jej obowiązywania (najczęściej 5 lat). Co więcej, masz możliwość przeniesienia swojego zobowiązania do innego banku i tym samym zmiany oprocentowania ze zmiennego na stałe, co może być dobrym rozwiązaniem w obecnej sytuacji.
Jakie są najważniejsze stopy procentowe w Polsce?
Najważniejsze stopy procentowe w naszym kraju to:
- stopa referencyjna, która uznawana jest za najbardziej istotną – wpływa bowiem na wskaźniki WIBOR oraz WIBID i to właśnie od niej zależy, jak wysokie będzie oprocentowanie kredytów czy pożyczek;
- stopa lombardowa, która ma wpływ na cenę kredytów udzielanych bankom komercyjnym przez bank centralny (im jest niższa, tym konsumenci mogą liczyć na korzystniejsze warunki kredytowania);
- stopa depozytowa, która określa, ile bank centralny może zapłacić bankom komercyjnym za deponowane środki (im jest wyższa, tym więcej mogą one zarabiać na odsetkach);
- stopa redyskontowa, która wyznacza stawkę, po jakiej bank centralny skupuje od banków komercyjnych weksle (im jest niższa, tym więcej zarabia się na sprzedaży tego rodzaju wierzytelności).
Oczywiście zdecydowaną większość Polaków powinny interesować stopy procentowe referencyjne. To ich podnoszenie oraz obniżanie wpływa na wysokość oprocentowania kredytów i pożyczek, a co za tym idzie, koszty, jakie poniesie kredytobiorca.
W co inwestować kiedy rosną stopy procentowe?
W dobie rosnących stóp procentowych warto rozważyć inwestycję w Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe, które dostępne są w ramach ubezpieczenia na życie, np. Compensa Maxima. W ten sposób nie tylko zabezpieczasz bliskich na wypadek swojej śmierci, ale również zyskujesz możliwość lokowania części każdej wpłaconej składki regularnej w jednostki UFK. Efekt? Zainwestowane środki mogą okazać się doskonałym wsparciem finansowym, np. podczas emerytury.
Uwaga! Inwestowanie w Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe jest możliwe również poprzez wykupienie ubezpieczenia na życie ze składką jednorazową Flexi Plus (płacisz tylko raz za cały okres trwania umowy). Rozwiązanie to daje możliwość wyboru strategii, celu lokowania swoich środków oraz czasu inwestycji.
Pamiętaj! Inwestowanie w UFK ma charakter długoterminowy, co oznacza, że może przynieść spore oszczędności w dłuższej perspektywie. Wiąże się też z ryzykiem inwestycyjnym, którego należy mieć świadomość i je akceptować – wymaga więc racjonalnego podejścia oraz odpowiedniego lokowania środków. Jeżeli masz jakiekolwiek pytania dotyczące Ubezpieczeniowych Funduszy Kapitałowych, skorzystaj ze wsparcia naszego agenta ubezpieczeniowego. Tutaj znajdziesz wyszukiwarkę agentów i placówek Compensy.
